Histerektomi, bir kadının tüm rahmin alınması için yapılan cerrahi bir işlemdir. Bir hasta uterin fibroidleri, endometriozis, kronik pelvik ağrı, adenomiyoz ve diğerleri gibi birçok nedenden dolayı histerektomiye ihtiyaç duyabilir. Ameliyat bazı kronik ağrı koşullarının yanı sıra belirli kanser ve enfeksiyon türlerini tedavi etmek için kullanılabilir. Bir histerektominin kapsamı, ameliyatın nedenine bağlı olarak değişir. Güvenli, düşük riskli bir ameliyat olarak kabul edilir. Ancak, bir histerektomi tüm kadınlar için en iyi seçenek olmayabilir. Neyse ki, bir histerektomi ile tedavi edilebilecek birçok durum başka şekillerde de tedavi edilebilir. Örneğin, endometriozis tedavisinde hormon tedavisi kullanılabilir. Fibroidler, uterusu tutan diğer cerrahi tiplerle tedavi edilebilir. Bununla birlikte, bazı durumlarda, rahmin alınması kesinlikle en iyi seçimdir. Rahim veya rahim ağzı kanserini tedavi etmek için genellikle tek seçenek budur. Myomlar ayrıca iyi huylu ve uterustaki anormal büyümelerdir ve bu tarz rahatsızlıklar ile karıştırılmamalıdırlar.
Histerektomi nedir?
Histerektomi (uterus) rahmin alınması ameliyatıdır.Histerektomi ameliyatı ile birçok jinekolojik sorun giderilebilir.Ancak riskli, bazen çok kanlı ve büyük bir ameliyat olduğu için doktorunuz öncelikle diğer tedavi ya da cerrahi yöntemleri uygulamayı deneyerek histerektomiyi son seçenek olarak tercih edecektir.Örneğin endometrioziste önce hormon tadavisini denemek ya da myom varlığında diğer cerrahi yöntemleri önce ekarte etmek gibi.Diğer tedavi yöntemlerinin etkili olmaması durumunda da son çare olarak artık histerektomi ameliyatı uygulanabilir.
Histerektominin nedenleri
- Myomlar(rahmin düz kasından gelişen iyi huylu urları)
- Endometriozis
- Anormal kanama
- Uzun süren, uygulanan tedavilere yanıt alınamayan rahim kaynaklı ağrılar
- Rahim sarkması
- Kanser
Rahim alma ameliyatları yumurtalık ve tüplerin alınmasını içermez. Alınmalarını gerektirecek bir hastalık olması halinde bu organlar da alınabilir (salpingo-ooforektomi)
Histerektomi ameilyatı çeşitleri
Ameliyatın tipi hastalığın bulguları, histerektomiye neden olan patoloji ve operatörün seçimine göre değişir.
1.Abdominal Histerektomi (rahmin karından çıkarılması):Bu tarz operasyonlarda karın alt bölgesinden ameliyatın yapılış nedeni ve rahmin büyüklüğüne göre kesi yatay ya da dikey olabilir.Tabiyki bu tarz ameliyatlarda daha uzun iyeleşme süresi vardır fakat bu operasyonların avantajı operatörün cerrahi alanda kolay manipule etmesinden dolayı vakaya daha iyi hakim olarak daha sağlıklı çalışabilmesidir.Bu tarz operasyon şekli genelde kanser vakalarında tercih edilmektedir.
2.Vajinal Histerektomi (vajen yolu ile rahmin çıkarılmasıdır):Bu operasyonda karindan kesi yapilmaz.Kesi vajen içinde olduğu için daha hızlı bir iyileşme ve ayağa kalkma süreci söz konusudur.
3.Laparoskopik Histerektomi (ameliyatin kısmen ya da tamamen laparoskop denen alet ile yapılmasıdır):Laparoskopik histerektomi göbek deliği ve kasıklardan birer küçük 1 cm.lik insizyon alanlarından kamera ve aletlerin batın içine gönderilmesi koşuluyla yapılan bir ameliyat türüdür.Batın içindeki görüntü ameliyathanedeki ekrana yansır ve operatör üç boyutlu düşünerek manipule eder ve ameliyatı gerçekleştirir.Ameliyat diğer histerektomilere göre daha uzun sürer fakat daha kısa sürede hasta iyileşir ve ayağa kalkar.
Histerektomi Öncesi Yapılacaklar
Ameliyata hazırlık için sizden bir takım tetkikler istenecektir (kan, idrar, akciğer filmi, kalp grafiği –EKG– gibi).
Yine hazırlık aşamasında rahim içinden parça alınabilir.
Ameliyattan bir gece önce ve/veya ameliyat sabahı lavman yapılabilir.
Enfeksiyonu önlemek amacı ile antibiyotik yapılır.
Ameliyat sırasında ve sonrasında gerekli sıvıların verilebilmesi için el üzeri veya koldan damarınıza plastik iğne takılır.
Ameliyat sırasında rahat olabilmeniz için durumunuza göre genel (uyuyarak) veya bölgesel (belden) anestezi uygulanır.
Sizin durumunuzu izleyebilmemiz, sıvı miktarını ayarlayabilmemiz için idrar torbanıza ince bir tüp (idrar sondası) yerleştirilir.
Histerektomideki riskler
Genel olarak büyük cerrahi girişimlerde görülebilen risklerdir. Bunlar:
Toplar damar veya akciğerlerde pıhtı gelişimi veya buralara pıhtı atması (venöz tromboz, tromboemboli)
Enfeksiyon
Ameliyat sırasında veya sonrasında kanama
Ameliyat alanına komşu organlarda (idrar torbası, idrar yolları, barsaklar gibi) yaralanma
Ameliyat sonrası barsaklarda tembellik (ileus, subileus)
Anesteziye ait sorunlar
Yumurtalıklarınız çıkarıldı ise menopoz
Ölüm
Histerektomi ameliyatı sonrası etkileri:
1.Fiziksel Etkiler: Histerektomi sonrası artık adet görmeyeceksiniz.Yumurtalıklarınız duruyorsa hormon salgılayabilir fakat artık gebe kalamazsınız.Menopozdan önceki dönemde iseniz ve yumurtalıklarınız alındı ise menapozal belirtiler ve osteoporoz kendini gösterecektir.Bu anlamda önlem almak için doktorunuz ile görüşünüz.
2.Ruhsal Etkiler: Bazı kadınlar rahimlerinin alınmasından ve artık çocuk sahibi olamamaktan dolayı depresyona girerler.Fakat bazıları da histerektomi öncesi şikayetlerin dinmesinden dolayı hafiflemiş ve rahatlamış olurlar.Negatif belirtilerin baş göstermesi üzerine doktorunuza baş vurunuz.
3.Cinsel Etkiler: Histerektomi sonrası cinsel ilişkide gebe kalma, ağrı, kanama tehlikesi gibi riskler ortadan kalktığı için cinsel ilşki daha rahat olmaktadır.Yumurtalıklar alınmadı ise herşey eskisi gibidir cinsel anlamda.Fakat yumurtalıklar alındı ise vajinal kuruluk ve cinsel ilşkide konfor eksikliği yaşanacağı için eustrojen ve kayganlaştırıcılarla müdahale edilebilir.